Dieta śródziemnomorska, czy wegańska?

Zarówno dieta śródziemnomorska, jak i wegańska znane są ze swoich efektów zdrowotnych. Wyniki wielu badań wskazują na korzyści ze stosowania obydwu diet zarówno w przypadku redukcji masy ciała, jak i ryzyka chorób układu krążenia. Żadne z wcześniej przeprowadzonych badań jednak nie porównało wpływu obydwu diet na redukcję masy ciała i czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Doczekaliśmy się. Trzy dni temu pojawiło się takie badanie.

Przeprowadzono je w Waszyngtonie. Było to badanie randomizowane krzyżowe. 62 dorosłych uczestników z nadwagą (BMI-28-40 kg/m2) losowo przydzielono do jednej z dwóch diet: śródziemnomorskiej lub wegańskiej na okres 16 tygodni. Po tym czasie uczestnicy powrócili na 4 tygodnie do swojej typowej diety, a następnie rozpoczęli dietę przeciwną przez kolejne 16 tygodni.

Badanym osobom zmierzono masę ciała, wykonano lipidogram, zmierzono ciśnienie krwi i skład ciała. Ponadto oznaczono uczestnikom parametry gospodarki glukozowo-insulinowej.

Jak wyglądały obie diety?

Osoby na diecie śródziemnomorskiej poproszone były o spożycie 2 lub więcej porcji warzyw dziennie, 2–3 porcji świeżych owoców, 3 porcji roślin strączkowych na tydzień, 3 porcji ryb lub skorupiaków na tydzień i 3 porcji orzechów, lub nasion na tydzień. Poproszono ich również o wybieranie białego mięsa (bez widocznego tłuszczu) zamiast czerwonego. Jednocześnie ograniczono w diecie uczestników produkty takiej jak śmietana, masło, margaryna, przetworzone produkty mięsne, słodzone napoje, ciastka i słodycze. Z tłuszczów uczestnicy na diecie śródziemnomorskiej spożywali oliwę z oliwek w ilości 50 g dziennie.

Niskotłuszczowa dieta wegańska składała się z około 75% energii z węglowodanów, 15% białka i 10% tłuszczu. Zawierała głównie warzywa, zboża, rośliny strączkowe i owoce. Uczestnicy zostali poinstruowani, jak unikać produktów pochodzenia zwierzęcego i tłuszczów dodanych. Dodatkowo uczestnikom wdrożono suplementację witaminą B12 w ilości 500 µg / dzień.

Dieta wegańska czy śródziemnomorska – która wypadła lepiej?

Mimo że w każdej z grup uczestnicy mogli jeść do woli, osoby na diecie wegańskiej spożywały około 500 kcal mniej. W tej grupie odnotowano też wyższy spadek masy ciała (około -6 kg) w porównaniu do grupy na diecie śródziemnomorskiej, gdzie nie odnotowano żadnej redukcji. U wegan odnotowano również redukcję tkanki tłuszczowej (3,5 kg) i tłuszczu wisceralnego. W czasie stosowania diety wegańskiej u uczestników poprawił się także profil lipidowy (odnotowano spadek cholesterolu całkowitego i frakcji LDL) i insulinowrażliwość (obniżenie się wyniku HOMA-IR).

W przypadku każdej ze stosowanych diet odnotowano spadek ciśnienia tętniczego, aczkolwiek w przypadku diety śródziemnomorskiej był on większy. U osób na diecie śródziemnomorskiej zaobserwowano także obniżenie się poziomu trójglicerydów.

Wnioski autorów badania

Badanie wykazało, że niskotłuszczowa dieta roślinna przyczynia się do redukcji masy ciała, tkanki tłuszczowej i tłuszczu trzewnego. Ponadto poprawia wrażliwość na insulinę oraz profil lipidowy w porównaniu z dietą śródziemnomorską. Skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi jednak obniżyło się bardziej na diecie śródziemnomorskiej.

Warto wspomnieć, że ostatnim rankingu U.S. Best Diet 2021, w którym zostały ogłoszone najlepsze diety świata, dieta śródziemnomorska zajęła pierwsze miejsce m.in. w kategorii najlepsza: dieta (ogólnie), dieta roślinna czy dieta dla serca. Dieta wegańska w tym rankingu była odpowiednio na 17, 8 i 4 miejscu. W przypadku najlepszych diet redukcyjnych dieta wegańska była na 3 miejscu a śródziemnomorska na 15.

Jeżeli interesują Cię szczegóły badania to znajdziesz je pod adresem https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/07315724.2020.1869625?fbclid=IwAR0fuVSctXFjpj9RwvYVde_aKSf9o4AXt1c3q5fdv277H7kSeIP3__FDknM