• Artykuły,  Ciekawostki

    Soja – Fakty i mity. Dlaczego ludzie obawiają się soi?

    Nie ma chyba innego nasiona, które budziłoby tyle kontrowersji i zaskakujących teorii spiskowych co nasiona soi. Po internecie krążą legendy na jej temat. Jak bardzo jest szkodliwa dla naszego zdrowia. Że zaburza gospodarkę hormonalną, powoduje nowotwory, jest bezwartościowa odżywczo i w dodatku GMO. W pracy dietetyka na co dzień spotykam się z pytaniami o różne usłyszane mity. Widzę też, jak wiele osób ogranicza spożycie soi „na wszelki wypadek”. Niestety nierzadko słyszymy też z ust specjalistów zdrowia, że soi nie polecają z wielu powodów, nad którymi trudno czasem nawet podjąć poważną dyskusję. Jak to się dzieje, że w okół soi narosło tyle mitów? Szczególnie, że jest to roślina o niezwykle bogatej…

  • Artykuły,  Ciekawostki,  Podcasty

    Czy warto przechodzić na dietę wegańską “keto”?

    Dieta ketogenna pierwotnie została zaprojektowana w celu wspierania leczenia padaczki lekoopornej u dzieci i wciąż jest skuteczną metodą niefarmakologicznego leczenia tej choroby. Oprócz padaczki dieta ketogenna stosowana jest też przy dwóch wadach metabolizmu: deficycie kompleksu dehydrogenazy pirogronianowej i deficycie transportera glukozy GLUT1. W przypadku tych chorób i wad metabolizmu dieta ketogenna ma działanie terapeutyczne. Jednak w ostatnich latach zainteresowanie dietą ketogenną wzrosło zarówno w środowisku naukowym, jak i wśród osób niezwiązanych z nauką i influencerów. Jest promowana jako zdrowa dieta, łatwa do użycia przy redukcji masy ciała, czy korzystna dla pracy mózgu i funkcji poznawczych. Czy warto stosować dietę wegańską w wersji “keto”? Dieta “keto” jest ostatnio na tyle popularna, że doczekała się nawet…

  • Artykuły,  Ciekawostki

    Wegetarianizm genetycznie uwarunkowany?

    Może udało Ci się dostrzec w sieci nagłówki typu „wegetarianizm zależy od genów”, „Nie każdy może być wege” albo „Wygląda na to, że nie każdy da radę być wegetarianinem”? Skąd to się wzięło? Od kilku dni w sieci krążą wyniki badania, w którym przeprowadzono analizę genomu ponad 5 tys. wegetarian i porównano ich z danymi ponad 300 tys. osób jedzących tradycyjnie (projekt badania UK Biobank). Autorzy badania znaleźli 34 geny, które mogą mieć potencjalnie powiązania z wegetarianizmem i 3 geny, które mogą być w istotny sposób powiązane z przestrzeganiem tej diety. Do tego 2 z tych 3 najbardziej istotnych genów (NPC1 i RMC1) jest zaangażowanych w metabolizm lipidów (tłuszczów) i funkcjonowanie…

  • Artykuły,  Ciekawostki,  Przepisy

    Dlaczego warto wybierać chleb na zakwasie, jaki chleb wybierać i jak zrobić go samodzielnie?

    Obecnie trudno mi w to uwierzyć, ale przez większość swojego życia (czyli jakieś 25 lat, bo przyjmijmy, że przed 12 rokiem życia nie miałam w głowie takich rzeczy ;),  sądziłam, że pieczenie chleba jest trudne! Może Ty też tak myślisz? I wcale tak nie jest (a przynajmniej nie musi tak być)!  To prawda, że trzeba zaplanować to trochę organizacyjnie, ale sam proces przygotowania chleba jest ogólnie prosty. I nie, nie potrzebujesz do tego nawet specjalnych maszyn, czy innych rzeczy. Wystarczą zakwas, składniki na chleb, Twoje ręce i piekarnik. Na początek zajmijmy się jednak wartością żywieniową chleba, bo chleb na zakwasie ma w sobie naprawdę wiele dobrego. Dlaczego chleb na zakwasie jest najlepszym rozwiązaniem…

  • Artykuły,  Wege nastolatki,  Wegedzieci

    Czy nastolatek może być na diecie wegańskiej?

    Czy nastolatek może być na diecie wegańskiej? No właśnie. Jeżeli jesteś rodzicem nastolatka, który podejmuje taką decyzję, a ty nie wyobrażasz sobie, jak od teraz będzie wyglądać jego dieta, daj sobie czas na przeczytanie tego artykułu. Postaram się przekonać cię, że dieta roślinna może być bardzo zdrowym sposobem odżywiania. Jednocześnie jednak wyjaśnię, na co zwrócić uwagę w takiej diecie i jakie problemy mogą się pojawić.   Wymagania żywieniowe nastolatków zmieniają się dynamicznie. Kiedy dzieci wchodzą w okres dojrzewania, zwiększa się ich tempo rozwoju fizycznego i tym samym zapotrzebowanie na składniki odżywcze (m.in. wapń, żelazo, cynk, białko, tłuszcze itp.). Dodatkowo wraz z rozwojem fizycznym wzrasta zapotrzebowanie na energię. Zapotrzebowanie kaloryczne nastolatka…

  • Artykuły

    Jak schudnąć na diecie wegańskiej?

    Jak schudnąć na diecie wegańskiej? Wiele osób przechodzi na dietę wegańską z zamiarem poprawy zdrowia i schudnięcia, gdyż z dużych badań (EPIC-Oxford study, Adventist Health Study, NHANES) wiemy, że weganie mają najniższą masę ciała. Wiele badań interwencyjnych z udziałem osób z nadwagą, chorobą niedokrwienną serca i cukrzycą typu 2 wykazało, że dieta roślinna sprzyja redukcji masy ciała. Jak więc osiągnąć taki efekt i schudnąć w zdrowy sposób stosując dietę roślinną? Postaram się opisać ci kilka najważniejszych czynników w tym poście.   Planowanie diety redukcyjnej polega na odpowiednim zbilansowaniu diety pod kątem zapotrzebowania kalorycznego, zaplanowaniu redukcji (deficytu) kalorii i dopasowaniu odpowiedniego spożycia składników powodujących zwiększenie objętości posiłków i poczucie sytości po…

  • Artykuły

    Białko na diecie wegańskiej

    Jesteś na diecie roślinnej? Pewnie zdarzył ci się zastanowić, jak ją zbilansować pod kątem białka, albo usłyszeć od kogoś  „skąd czerpiesz białko?”. W tym artykule postaram się omówić najważniejsze rzeczy na temat białka roślinnego, a przede wszystkim rzeczy praktyczne. Chociaż diety roślinne stają się coraz bardziej rozpowszechnione w naszym społeczeństwie, mit niedoboru białka na tej diecie wciąż jest nieśmiertelny. Zacznijmy od tego, czym są białka i jaką rolę pełnią w naszym organizmie. Białka są elementem budowy wszystkich tkanek w organizmie oraz enzymów i hormonów.  Od ilości spożytego przez nas białka, zależą m.in.: wzrost i rozwój człowieka,  regeneracja uszkodzonych tkanek (np. gojenie się ran),  praca układu odpornościowego (stanowią element układu immunologicznego),  transport…

  • Artykuły,  Ciekawostki

    Siemię lniane – jak jeść i na co może pomóc?

    Siemię lniane znane jest od tysięcy lat. Jest jedną z najstarszych uprawianych roślin oleistych. W naszej kuchni znamy je głównie jako źródło kwasów omega-3, zastępnik jajka oraz lekarstwo na problemy żołądkowo-jelitowe, ale bez wahania możemy zaliczyć je do naszych rodzimych super food, gdyż siemię lniane w pełni  zasługuje na tytuł.   Siemię lniane jest bardzo praktycznym produktem. Po pierwsze wartościowym pod kątem składników odżywczych. Zawiera bardzo dobre tłuszcze, w szczególności roślinne kwasy omega-3 (kwas alfa-linolenowy), po drugie błonnik i lignany, które mają bardzo korzystny wpływ na nasze zdrowie, a po trzecie, siemię w kuchni roślinnej stanowi idealny zamiennik jajka.  W tym artykule postaram się przybliżyć Ci kilka praktycznych informacji na…

  • dieta_weganska_depresja
    Artykuły

    Dieta wegańska a ryzyko depresji

    Depresja jest wiodącą przyczyną niesprawności i niezdolności do pracy na świecie oraz najczęściej spotykanym zaburzeniem psychicznym. Cierpi około 350 milionów ludzi na całym świecie.  Ostatnio pojawiło się kilka badań z weganami, gdzie wyniki wskazywały na wyższe ryzyko depresji w tej grupie. Również zdarza mi się widzieć nagłówki krzyczące, że niejedzenie mięsa wpływa niekorzystnie na samopoczucie psychiczne. W tym artykule przyglądam się trochę bliżej temu tematowi. Niedawno, miesiąc temu (Jain i wsp., 2022) pojawił się nowy przegląd 23 badań (18 badań przekrojowych, 3 prospektywnych i 2 randomizowanych), których wyniki są… niejednoznaczne. Jednak zajrzyjmy do tego głębiej. Jakość badań oceniono na dobrą. Wcześniej opublikowano przeglądy systematyczne i metaanalizy oceniające związek pomiędzy dietą…

  • Aquafaba – co to jest
    Artykuły,  Ciekawostki

    Saponiny i aquafaba – co to jest?

    Aquafaba jest dość popularnym zamiennikiem białka jaj w diecie wegańskiej. Mówiąc prosto jest to po prostu woda po ugotowanej ciecierzycy lub woda po ciecierzycy z puszki. A  nazwa znaczy dokładnie aqua – woda i faba – fasola. Jak ją przygotować? Wystarczy ubić wodę po ciecierzycy mikserem i powstaje puszysta masa. Aquafaba pod kątem chemicznych to przede wszystkim saponiny należące do związków antyodżywczych szeroko rozpowszechnionych w przyrodzie (występują w ponad 500 gatunkach roślin, w tym też jadalnych). Choć znajdziemy je głównie w nasionach roślin strączkowych, występują w wielu warzywach i roślinach jadalnych (m.in. w korzeniach, bulwach buraków, batatów, szparagów, owsie, ziołach, orzeszkach ziemnych, szparagach, brokułach, bakłażanach, czosnku itp.). Czym są saponiny…