Czy można jeść strączki z puszki?
Strączki z puszki bez wątpienia są wygodne w przygotowywaniu posiłków na szybko. Wiele osób jednak ma wątpliwości, czy można ich używać ze względu na opakowania, czy substancje, którymi mogą być zanieczyszczone. W tym artykule postaram się omówić kilka zalet nasion strączkowych z puszki i rozwiaż kilka wątpliwości.
Strączki z puszki są wygodne
Ja często po ugotowaniu strączki mrożę i trzymam na zapas w zamrażarce. Szczerze polecam tę metodę (znajdziesz ją tutaj na infografice), ale zdarza się, że nie mam takich gotowych już zamrożonych strączków, albo po prostu nie chce mi się ich gotować, bo wygodniej jest użyć fasoli z puszki. Zresztą do wielu przepisów z czerwoną fasolą używam strączków z puszki. Mają odpowiednią porcję taką w sam raz do przygotowania obiadu, czy pasty kanapkowej (około 240 g na porcję w puszce). Ostatnio też oprócz standardowych porcji w sklepach pojawiły się strączki “na raz”, gdzie porcja zawiera około 80 g, co jest super rozwiązaniem, kiedy przygotowujemy sobie jedną porcję posiłku, albo fasola jest tylko częścią białka w posiłku i jest w nim łączona np. z tofu lub ciecierzycą. Są po prostu wygodne. Bardzo skracają czas przygotowywania posiłków.
Strączki z puszki mogą być łagodniejsze dla przewodu pokarmowego od strączków ugotowanych
W szczególności, kiedy masz zespół jelita drażliwego (IBS) lub dopiero przechodzisz na dietę roślinną i twój przewód pokarmowy potrzebuje przyzwyczaić się do strączków. Strączki z puszki zawierają trochę mniejsze stężenie cukrów fermentujących (galaktooligosacharydów) niż strączki ugotowane tradycyjnie i dzięki temu mogą być łagodniejsze dla przewodu pokarmowego. Więcej na ten temat przeczytasz w tym artykule.
Strączki z puszki są łatwo dostępne
Chociaż nie dostaniemy hummusu, czy jakiejś przekąski na szybko w małych sklepikach w mniejszych miasteczkach, strączki z puszki dostaniemy bez problemu. Przekonałam się o tym wielokrotnie będąc na wakacjach w małych górskich wioskach lub ogólnie gdzieś w odludnych miejscach. Jak mamy dostęp do kuchni, takie strączki z puszki ratują nasze posiłki, bo nie oczkujmy się, bez odpowiedniej ilości białka w posiłku będziemy po prostu głodni.
Dlaczego strączki z puszki mimo tylu zalet wciąż budzą wątpliwości wśród konsumentów?
Są dwie substancje chemiczne, z którymi kojarzymy strączki z puszki i o które najczęściej pytają pacjenci. Są to glin i bisfenol A.
Strączki z puszki a glin
Jeżeli obawiasz się jedzenia z puszek ze względu na zawartość glinu, muszę ci powiedzieć, że glin jest jednym z pierwiastków występujących powszechnie w całej skorupie ziemskiej. Znajdziesz go nie tylko w puszkach, ale wszędzie: w wodzie, lekach, żywności, kosmetykach (np. dezodorantach), naczyniach, materiałach mających kontakt z żywnością (niektóre pojemniki do przechowywania, folia aluminiowa), herbacie, pastach do zębów i środowisku ogólnie (m.in. poprzez przemysł, np. górnictwo). Ogólnie dobrze jest starać się unikać w miarę możliwości dodatkowego narażenia na glin, ograniczać narażenie na niego, ale nie znaczy to, że trzeba całkiem wyeliminować z diety strączki z puszki, gdyż ogólnie glin znajdziemy wszędzie.
Czy strączki z puszki a bisfenol A
Musimy pamiętać, że nasiona w puszkach będą narażone na zanieczyszczenia bisfenolem A (BPA). Jest to substancja chemiczna używana przy produkcji tworzyw sztucznych i żywic. Jest wykorzystywana m.in. do produkcji puszek (a dokładniej do powłok ochronnych w puszkach), czy innych pojemników do przechowywania żywności. Może w niewielkim stopniu migrować do żywności. Udowodniono również, że ma działanie endokrynne, co znaczy, że na skutek podobieństwa w swojej budowie do hormonów steroidowych (estrogenów, androgenów, progesteronu) może wchodzić z nimi w reakcje w organizmie.
Według Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności aktualnie narażenie na tę substancję z diety, jak i źródeł poza żywnościowych, nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. W 2015 roku EFSA tymczasowe tolerowane dzienne pobranie (spożycie) ustalił na 4 µg/kg m.c./dzień. Ponieważ szacowane spożycie z żywnością było co najmniej 4 razy niższe, panel ekspertów z EFSA stwierdził, że nie zagraża to zdrowiu, ale BPA pozostał przedmiotem dalszych badań. W 2021 roku EFSA ponownie podjął działania w kierunku obniżenia tolerowanego dziennego pobrania BPA w żywności i do końca 2022 roku pojawi się projekt nowej opinii naukowej na ten temat.
Ogólnie BPA jest jedną z wielu substancji chemicznych o działaniu endokrynnym znajdujących się w żywności (a te znajdują się w opakowaniach plastikowych, aluminiowych, naczyniach i sztućcach, folii aluminiowej, paragonach, butelkach itp.). Trudno jest oszacować dzienne pobranie tych substancji z dietą, ale biorąc pod uwagę potencjalną szkodliwość, można je zredukować wybierając częściej produkty świeże, niepakowane w folie i puszki. Warto ograniczać takie opakowania również ze względu na środowisko. Także strączki z puszki mogą stanowić część naszej diety, ale nie opierałabym się tylko na nich przy wyborze nasion. Są też strączki, które gotują się dość szybko i nie wymagają namaczania (np. soczewica czy groch), więc możemy mieszać różnego rodzaju strączki w obrębie tygodnia. Jednak jeżeli wybór strączków z puszki miałby przeważyć o tym, czy w naszym posiłku znajdzie się dobre źródło białka, czy nie (bo np. nie mamy czasu ugotować innych strączków lub nie mamy dostępnego tofu), dodawałabym je do posiłków bez obaw.
Alternatywą dla strączków z puszki mogą być te zawekowane w słoikach
Nasiona w zalewie (zawekowane w słoiku) dostępne są w różnych sklepach i mogą być zdrowszą alternatywą dla puszkowanych, zawierają jednak sól (podobnie, jak te z puszki), więc trzeba je dobrze przepłukać przed spożyciem.
Bibliografia
Rochester, J. R., & Bolden, A. L. (2015). Bisphenol S and F: A Systematic Review and Comparison of the Hormonal Activity of Bisphenol A Substitutes. Environmental health perspectives, 123(7), 643–650. https://doi.org/10.1289/ehp.1408989
