Czy istnieje suplement obniżający poziom cholesterolu?
Czy istnieje suplement obniżający poziom cholesterolu? Zacznijmy od tego, czym są zaburzenia lipidowe. Zaburzenia lipidowe (dyslipidemia) to stan, w którym stężenia lipidów i lipoprotein nie dopowiadają wartościom uznanym za prawidłowe. Dyslipidemia, a zwłaszcza hipercholesterolemia, jest jednym z kluczowych czynników rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego (CVD).
Obniżenie stężenia LDL a ryzyko CVD
Istnieje wiele dowodów, że obniżenie stężenia LDL (tak zwanego złego cholesterolu) redukuje ryzyko CVD i jest to pierwszorzędny cel prewencji tych chorób. Obniżenie LDL o 1 mmol/l wiąże się ze spadkiem śmiertelności z powodu CVD nawet o 25%. Wg obowiązujących wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego postępowania w dyslipedmiach poziom LDL dla różnych stopni ryzyka CVD w prewencji pierwotnej wygląda następująco:
-
- dla pacjentów z grupy niskiego ryzyka można rozważyć wartość docelową <116 mg/dl,
- dla pacjentów z umiarkowanym ryzykiem < 100 mg/dl
- dla pacjentów z wysokim ryzykiem LDL należy obniżyć o co najmniej 50% i jako wartość docelową zaleca się < 70 mg/dl
- dla pacjentów z bardzo wysokim ryzykiem LDL zaleca się obniżyć go o co najmniej 50% i jako wartość docelową zaleca się < 55 mg/dL [29].
Sprawdź ryzyko sercowo-naczyniowe
Hipertriglicerydemia
Hipertriglicerydemia (wysoki poziom triglicerydów) jest także istotnym czynnikiem CVD, ale zależność ta jest słabsza niż w przypadku hipercholesterolemii. Przyjmuje się, że pożądane wartości tego parametru wynoszą <150 mg/dl. U pacjentów z grupy wysokiego ryzyka CVD i poziomem trójglicerydów (TG) > 200 mg/dl zalecane jest leczenie statynami – jednakże o tym decyduje lekarz. Niski poziom HDL (tak zwanego dobrego cholesterolu) jest niezależnie związany z ryzykiem CVD. Rekomendowane wartości HDL dla mężczyzn to >40 mg/dl, a dla kobiet >45 mg/dl. W celu zwiększenia poziomu HDL należy podnieść poziom aktywności fizycznej i zmodyfikować inne czynniki związane ze stylem życia. Jednakże nie ma randomizowanych badań ani dowodów genetycznych sugerujących, że podniesienie HDL w osoczu prawdopodobnie zmniejszy ryzyko CVD.
Statyny czy jest się czego bać?
Bardzo często pacjenci boją się, słysząc o statynach, czyli lekach obniżających poziom cholesterolu. Statyny, poza tym, że obniżają poziom cholesterolu, zapobiegają także pęknięciu blaszki miażdżycowej, wskutek czego zmniejszą ryzyko zawału mięśnia sercowego.
Czy istnieje suplement obniżający poziom cholesterolu?
Istnieją na rynku preparaty zawierające monakolinę K – składnik czerwonego sfermentowanego ryżu, której mechanizm działania jest podobny do statyn. Monakolina to naturalna lowastatyna (lek z grupy statyn) i nie powinna być stosowana bez konsultacji z lekarzem lub dietetykiem. Standardowe preparaty na rynku zawierają dawkę 5-10 mg, czyli taką, jaka jest w lekach na receptę. Badania naukowe potwierdzają, że zastosowanie monakoliny może zmniejszyć poziom cholesterolu LDL o ponad 28% a triglicerydów nawet o 35%.
Suplement ten można zastosować u pacjentów, m.in.:
-
- w grupie małego i umiarkowanego ryzyka,
- nie wymagających agresywnego leczenia statynami,
- gdy zmiana stylu życia nie przynosi spodziewanego efektu,
- w przypadku nietolerancji statyn i u osób odmawiających leczenia tymi preparatami.
Warto podkreślić, że nie udokumentowano ponadto dostatecznie długoterminowego bezpieczeństwa regularnego spożywania tego typu suplementów. W literaturze opisywane są także działania niepożądane podobne do tych, które się obserwuje podczas przyjmowania leków na receptę np. bóle głowy i bóle brzucha.
Nie należy jednocześnie przyjmować statyn i suplementów diety zawierających ekstrakt z czerwonego sfermentowanego ryżu. Efekty są takie jak przyjmowanie dwóch statyn jednocześnie.
Zaburzenia lipidowe – pamiętaj!
Należy pamiętać, że na każdym etapie leczenia zaburzeń lipidowych bardzo ważna jest zmiana stylu życia m.in. redukcja masy ciała, zmiana nawyków żywieniowych, zaprzestanie palenia czy rozpoczęcie aktywności fizycznej.
Źródło:
- Piepoli M, Hoes A, AgewallS, Albus C, Brotons C, Catapano A, Cooney A, Corrà U, Cosyns B, Deaton C, Graham I, Hall M, Hobbs F, Løchen M, Löllgen H, Marques-Vidal P, Perk J, Prescott E, Redon J, Richter D, Sattar N, Smulders Y, Tiberi M, Worp H, Dis I, Verschuren W, Binno S, Wytyczne ESC dotyczące prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego w praktyce klinicznej w 2016 roku Szósta Wspólna Grupa Robocza Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego i innych towarzystw naukowych ds. prewencji sercowo-naczyniowej w praktyce klinicznej (złożona z przedstawicieli 10 towarzystw i zaproszonych ekspertów) Dokument opracowano przy szczególnym udziale European Association for Cardiovascular Prevention and Rehabilitation (EACPR), Kardiologia Polska 2016; 74, 9: 821–93
- Mach F, Baigent C, Catapano A, Koskinas K, Casula M, Badimon M, Chapman M, Backer G, Delgado V, Ference B, Graham I, Halliday A, Landmesser U, Mihaylova B, Pedersen T, Riccardi G, Richter D, Sabatine M, Taskinen M, Tokgozoglu L, Wiklund O, ESC Scientific Document Group, 2019 ESC/EAS Guidelines for the management of dyslipidaemias: lipid modification to reduce cardiovascular risk: The Task Force for the management of dyslipidaemias of the European Society of Cardiology (ESC) and European Atherosclerosis Society (EAS), European Heart Journal, , ehz455
- Sygitowicz G, Filipiak J, Sitkiewicz D. 2018. Czy nie-HDL cholesterol lepiej niż cholesterol frakcji LDL odzwierciedla ryzyko sercowo-naczyniowe? Folia Cardiologica 2018;13(5):435-441